Πίσω Στην Αρχή
Άρθρα επιστημονικού και παιδαγωγικού ενδιαφέροντος σχετικά με τα παιδιά.
“Η γλώσσα είναι κάτι τόσο φυσικό που είναι πολύ εύκολο να ξεχάσουμε πόσο θαυμαστό δώρο είναι”.
Η παραπάνω φράση ειπωμένη από τον καθηγητή ψυχολογίας Στίβεν Πίνκερ έχει μεγάλη δόση αλήθειας. Μέσα στην τριβή της καθημερινότητας πολλές φορές ξεχνάμε και θεωρούμε δεδομένα στοιχεία που για άλλους ενδεχομένως να μην είναι. Η γλώσσα (με την έννοια της ομιλίας) είναι ένα απαραίτητο μέσο για την επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων και η ανάπτυξή της ξεκινάει από μικρή ηλικία. Ο ρυθμός που ακολουθεί η ανάπτυξη της γλώσσας σε ένα παιδί είναι πραγματικά εκπληκτικός. Ο Στίβεν Πίνκερ στο βιβλίο του Λέξεις και Κανόνες (Words and Rules) αναφέρει το εξής:
ΑΝΑΠΤΥΞΗ 5-6
Η αντίληψη, η ικανότητα απομνημόνευσης, οι κινητικές δεξιότητες, η αυτοεξυπηρέτηση, η ομιλία , σε αυτή την ηλικία όλα σημειώνουν βελτιώσεις που θα μας αφήσουν κατάπληκτους. Ειδικά στον τομέα της σκέψης και της λογικής, τα πράγματα προχωράνε και βελτιώνονται με ιλιγγιώδη ταχύτητα.
Σώμα
Η ανάπτυξη του παιδιού στην ηλικία των 5-6 ετών συνεχίζεται, οι σωματικές του αναλογίες ομαλοποιούνται και το σώμα του παιδιού αρχίζει πια να παίρνει τη μόνιμη μορφή του. Μάλιστα, υποστηρίζεται ότι οι διαστάσεις του σώματος του παιδιού, στο τέλος της νηπιακής ηλικίας, είναι ένας σχετικά αξιόπιστος δείκτης για την τελική σωματική διάπλαση στην ώριμη ηλικία. Στο 6ο έτος, ο κορμός και τα κάτω άκρα του παιδιού έχουν το ίδιο μήκος.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ 7
Τα 7χρόνα έχουν την συνήθεια να κάνουν συνέχεια ερωτήσεις μιας και θέλουν να τα γνωρίζουν όλα. Επίσης είναι αρκετά ώριμα για να έχουν την δική τους άποψη για αρκετά πράγματα. Στα παιδιά της ηλικίας αυτής αρέσουν ακόμα οι αγκαλιές και αισθάνονται σιγουριά να τα κρατάμε από το χέρι. Συνήθειες που με την πάροδο του χρόνου θα εξαλειφθούν. Το γεγονός ότι το παιδί της ηλικίας των 7 ετών μιλά και ενεργεί σαν μεγαλυτέρης ηλικίας δεν σημαίνει ότι δεν είναι ακόμα παιδί. Η καθοδήγηση και η επιβολή της πειθαρχίας είναι στο χέρι μας.
Είναι αρκετά μεγάλο να μείνει μόνο στο σπίτι;
Ίσως από το μυαλό μας να περνά η σκέψη αν το παιδί είναι αρκετά μεγάλο για να μένει μόνο του στο σπίτι. Η απάντηση που δίνουν οι ειδικοί είναι όχι. Το παιδί δεν είναι αρκετά μεγάλο για να μείνει μόνο στο σπίτι και δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει μια επείγουσα κατάσταση που μπορεί να δημιουργηθεί.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ 8-9
Γλώσσα
Τα περισσότερα παιδιά ηλικίας από 8 έως 9 ετών μπορούν:
- να περιγράφουν γεγονότα που συνέβησαν στο παρελθόν κάνοντας σωστή χρήση των χρόνων και εμπλουτίζοντας την αφήγησή τους με ήχους, παρομοιώσεις κτλ.
- να χρησιμοποιούν σωστά τη γραμματική και το συντακτικό τις περισσότερες φορές
- να διαβάζουν βιβλία με άνεση, ακόμα και πιο σύνθετες ιστορίες
-να συμμετέχουν σε συζητήσεις ενηλίκων
-να ακολουθούν περίπλοκες οδηγίες χωρίς να χρειάζονται επαναλήψεις
- να αποστηθίζουν ποιήματα και μικρούς ρόλους
ΑΝΑΠΤΥΞΗ 10-11
Η καθοδήγησή μας πρέπει να είναι συνεχής αλλά όχι πιεστικά για να βοηθήσουμε το παιδί να αναπτύξει την δική του προσωπικότητα.
Ψέμα-Κλοπή
Το φαινόμενο είναι σύνηθες και δεν θα πρέπει να μας εκπλήξει ή να μας απογοητεύσει. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας έχουν αποκτήσει μια μικρή αυτονομία και σε συνδυασμό με την έλλειψη της συνεχούς επιτήρησης που συνοδεύει αυτή την ηλικία, είναι πιθανό να προχωρήσουν σε μια πράξη μικροκλοπής ή ψεύδους. Μάλιστα τα ψέματα αυτής της ηλικίας αφορούν στο σχολείο, τα μαθήματα, τη συμπεριφορά στην σχολική τάξη κλπ. Αυτό που πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι τα παιδιά πειραματίζονται με συμπεριφορές και πράξεις. Κάθε φορά λοιπόν που γινόμαστε μάρτυρες μιας από τις προαναφερόμενες πράξεις, αντιδράμε με ψυχραιμία χωρίς υπερβολές. Δεν κατηγορούμε το παιδί, δεν το μαλώνουμε, δεν το χαρακτηρίζουμε «ψεύτη» ή «κλέφτη».
ΑΝΑΠΤΥΞΗ 12
Η πρόκληση να έχεις παιδί στην εφηβεία
Ο ρόλος του γονέα ενός εφήβου είναι πρόκληση και πιθανόν ένα από πιο απαιτητικά αλλά και επιβραβευτικά καθήκοντα που είχατε ποτέ! Συμμετέχετε ενεργά στην ανάπτυξη και την εξέλιξη ενός μοναδικού ατόμου. Οι έφηβοι επιθυμούν να έχουν συγκινήσεις, προσωπική ζωή, ανεξαρτησία και θέση ενήλικα, δείχνοντας αρκετές φορές ότι δεν είναι ικανοί για κάτι τέτοιο και ότι δεν το αξίζουν. Ωστόσο, οι περισσότεροι κατά βάθος επιθυμούν την αγάπη,τον σεβασμό και την αποδοχή από την οικογένειά τους. Κανείς δεν περιμένει από τους γονείς να έχουν όλες τις απαντήσεις κάθε στιγμή. Όμως, αυτό που έχει σημασία είναι να δείχνετε στον έφηβο ότι συνειδητοποιείτε τι μπορεί να τον αναστατώνει και ότι γνωρίζετε να λέτε και να κάνετε πράγματα που τον βοηθούν.
Η χρονική περίοδος της εφηβείας δεν είναι πια η ίδια. Έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί στις ΗΠΑ και στη Μεγάλη Βρετανία δείχνει ότι η οι έφηβοι σήμερα μπαίνουν στην ήβη σε πολύ πιο πρώιμη ηλικία από ότι παλαιότερα, μερικά παιδιά ακόμη και στην ηλικία των οχτώ ετών, και τείνουν να φεύγουν από το σπίτι σε μεγαλύτερη ηλικία. Ο μέσος νέος φεύγει από το σπίτι σε ηλικία 25-28 ετών. Κατά τη διάρκεια αυτή οι έφηβοι διανύουν τρεις φάσεις που αντιστοιχούν στα τρία στάδια της εφηβείας. Είναι σημαντικό να κατανοήσουν οι γονείς τα στάδια για να είναι προετοιμασμένοι για ότι πρόκειται να αντιμετωπίσουν. Ουσιαστικά οι νέοι έρχονται αντιμέτωποι με τρία μεγάλα ερωτήματα:
Το κλάμα και ο θυμός είναι ίσως από τις πιο δύσκολες συμπεριφορές των παιδιών που έχουν να αντιμετωπίσουν οι γονείς. Οι γονείς κάνουν πιο πολλές ερωτήσεις για το κλάμα από οποιοδήποτε άλλο θέμα. Μπορεί να τα χάσουν εντελώς από νυχτερινά κλάματα, από τον θυμό ενός 2-χρονου, ή από την συνεχή γκρίνια παιδιών περίπου 4 χρονών. Οι γονείς δεν έχουν ιδέα πολλές φορές πώς να αντιδράσουν στο κλάμα των παιδιών: να παρηγορήσουν, να αγνοήσουν, να διασπάσουν την προσοχή, να τιμωρήσουν, να υποκύψουν, ή καλύτερα να ακούνε με κατανόηση. Μερικοί γονείς φοβούνται ότι το κλάμα σημαίνει ότι το παιδί τους είναι ‘μωρουδιακό’, ότι απορρίπτει τον γονιό, ότι τους χειρίζεται, ή ότι είναι απλά κακομαθημένο.